Llwyddodd Canolfan Ymchwil Canser Cymru (CYCC) i ddal sylw ymwelwyr yn yr Eisteddfod eleni, gan gynnig profiad ymdrwythol ac addysgol iddyn nhw yn rhan o’r Pentref Gwyddoniaeth a Thechnoleg.
Yn ystod y digwyddiad, cynhaliodd gwirfoddolwyr a staff CYCC, mewn cydweithrediad â Phrifysgol Caerdydd, gyfres o weithgareddau difyr a luniwyd i egluro beth yw canser a gwella dealltwriaeth y cyhoedd am yr ymchwil y mae’r Ganolfan yn ei chefnogi.
Mae Maes yr Eisteddfod yn adnabyddus am ei amrywiaeth eang o weithgareddau diwylliannol ac addysgol, ac roedd dros 150 o stondinau yno, yn amrywio o grefftau lleol i sefydliadau mawr y sector cyhoeddus. Roedd y digwyddiad yn cynnig rhaglen amrywiol a oedd yn cynnwys llenyddiaeth, cerddoriaeth werin, gweithgareddau STEM, a mwy, a adlewyrchodd dapestri cyfoethog diwylliant Cymru.
Roedd amrywiaeth o weithgareddau rhyngweithiol yn stondin CYCC, gyda’r nod o addysgu ymwelwyr o bob oed am ganser. Roedd y rhain yn cynnwys defnyddio microsgopau i gael cipolwg ar y byd cellog, cymryd rhan mewn gweithgareddau ar thema canser gyda chorff anatomegol, chwarae gêm gyfrifiadurol sy’n ‘lladd canser’, a rhoi cynnig ar gêm bwrdd dartiau enfawr ar thema imiwno-oncoleg. Lluniwyd y gweithgareddau hyn, a gyflwynwyd i ymwelwyr yn ddwyieithog, nid yn unig i addysgu ond hefyd i greu profiad hwyliog a chofiadwy i bawb a fu yno.
Trwy gydol y digwyddiad, sicrhaodd tîm ymroddedig fod staff llawn yn y stondin a bod ymwelwyr yn cael cymorth da. Bu ymchwilydd CYCC Dr Mat Clement, tîm hwb CYCC Sarah Hughes, Jenni Macdougall, yr Athro Awen Gallimore a’r Athro Mererid Evans, Partner Ymchwil y Prosiect Cynnwys y Cleifion a’r Cyhoedd (PPI) Kathy Seddon a Celyn Morris o ECMC Caerdydd yno drwy’r dydd, gyda chefnogaeth ychwanegol gan lysgenhadon myfyrwyr PC.
Ymunodd Molly Fenton â’r tîm hefyd a oedd yn cynrychioli Elusen Tiwmor yr Ymennydd. Wrth fyfyrio ar ei phrofiad, dywedodd Molly:
“Gwelais waith gwych Mathew Clement heddiw a Chanolfan Ymchwil Canser Cymru. Roedd y stondin oedd ganddyn nhw yn ymwneud â dysgu rhyngweithiol… pe bawn i wedi cael fy nysgu am diwmorau fel y cafodd y plant eu dysgu heddiw gan CYCC, rwy’n credu y byddai sioc a gorbryder fy niagnosis fy hun wedi bod yn llawer gwell. Mae’r geiriau canser a thiwmor yn frawychus. Fe ddefnyddion ni LAWER arnyn nhw heddiw. Ac eto, dim ond rhyngweithio’n gadarnhaol wnaethon ni. Ni allwn ni ddianc rhag y pethau hyn, ond fe allwn ni geisio eu deall nhw. Mat a’i dîm yn wyddonol, ond fi a phobl ifanc eraill yn llythrennol. Hwn oedd y digwyddiad gorau i mi ei wneud yn y gofod hwn o bell ffordd – da iawn bawb a diolch am fy nghynnwys i ynddo.”
Dywedodd yr Athro Mererid Evans, Cyfarwyddwr CYCC:
“Mae ymgysylltu â’r cyhoedd yn yr Eisteddfod wedi bod yn brofiad gwerth chweil sydd wedi ein helpu ni i ddechrau newid y naratif o amgylch canser. Trwy gynnig gweithgareddau rhyngweithiol ac ymarferol yn y Gymraeg a’r Saesneg, ein nod oedd ennyn diddordeb pobl o bob oed mewn ymchwil canser a meithrin gwell dealltwriaeth o’r gwaith rydym yn ei wneud. Ein nod oedd lleihau’r ofn a’r pryder sy’n aml yn gysylltiedig â’r afiechyd, gan wneud gwyddoniaeth yn hygyrch ac yn rymusol i bawb. Diolch yn fawr iawn i Brifysgol Caerdydd am eu mudiad ac i’r holl wirfoddolwyr y gwnaeth eu brwdfrydedd ein hamser yn y digwyddiad yn gymaint o lwyddiant. Edrychwn ymlaen at yr un nesaf!”