Yn ystod y cyfnod yr oedd Alisha Newman yn Bartner Ymchwil Academaidd gyda ni yn y WCRC, fe wnaethom ymgymryd â menter datblygu ar y cyd gyda Chanolfan Ymchwil Gofal Lliniarol Marie Curie (MCPRC) yng Nghaerdydd. Ein bwriad oedd datblygu dull o gofnodi a mesur effaith cyfranogiad y cyhoedd yn y broses ymchwil drwy gydol oes astudiaeth. Wrth weithio gydag Alisha a phartneriaid ymchwil cyhoeddus eraill y WCRC, datblygom y Dull Effaith Cyfranogiad y Cyhoedd mewn Ymchwil (PIRIT). Mae’r ‘dull’ hwn wedi’i lansio gydag ychydig o glod ac mae wedi creu diddordeb ledled y DU a thramor drwy lawrlwythiadau. Gellir dod o hyd i PIRIT drwy wefan Prifysgol Caerdydd.
Yn ddiweddar cefais wahoddiad gan Alisha i ymuno â hi i gyflwyno am PIRIT mewn seminar a drefnwyd gan People in Health West of England, neu PHWE, rhwydwaith o bobl a sefydliadau sy’n gweithio gyda’i gilydd i hyrwyddo llais cyhoeddus cryf i wella ymchwil mewn gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol ledled rhanbarth Gorllewin Lloegr. Cynhaliwyd y sesiwn dysgu a datblygu ar y cyd gan People in Health West of England, Canolfan Gofal Sylfaenol Academaidd Prifysgol Bryste (cyflogwr newydd Alisha), Ysgol Ymchwil Gofal Sylfaenol y NIHR, a Phrifysgol Caerdydd. Y maes i’w gwmpasu – Pa ddulliau gwahanol y gellir eu defnyddio wrth werthuso cyfranogiad y cyhoedd? Pa adnoddau y gallwn eu defnyddio wrth gynllunio a gwerthuso cyfranogiad?
Edrychodd y gweithdy 90 munud ar y materion i’w hystyried, diffiniodd effaith, ac adnabod sut y gellir cipio effaith drwy wahanol offer. Ystyriodd bedwar offer penodol: PiiAF, PIRIT, y Public Impact Log a’r Cube Evaluation Framework. Y bwriad oedd cynyddu gwybodaeth am gryfderau a gwendidau pedwar dull gwahanol…
Felly fel pedwar cyflwynydd ar Hydref 14eg, buom yn cyflwyno o bell wybodaeth am y 4 dull effaith ac, drwy ‘amgylchiad’ technegol wedi’i drefnu’n dda iawn, ystyriwyd sylwadau a chwestiynau’r gynulleidfa ar y pryd wrth i ni symud ymlaen. Roedd yn ‘llawn dop’, ond fel menter godi ymwybyddiaeth roedd yn werthfawr iawn. Cafodd y gwaith caled ar PIRIT a gafodd ei gefnogi gan y WCRC ei gyflwyno i gynulleidfa eang.
Rhaid imi ddweud iddo fynd yn dda iawn, a dangos yn llwyr pa werth sydd i’r wybodaeth y gellir ei rhannu o bell dros 90 munud gyda chynulleidfa o dros 200 o bobl. Mae’r recordiad bellach ar gael ar sianel YouTube PHWE.